Çankaya TV Sub-Pixel Düzeltme ve Panel Parça Değişimi

Modern televizyon panelleri, milyonlarca pikselin her birinde üç ayrı sub-pixel (kırmızı, yeşil, mavi) dizisiyle ışık ve renk üretir. Bu kadar sıkı paketlenmiş bir yapıda tek bir sub-pixel’in bile devre dışı kalması; tek noktada renk sapması, ölü piksel, sürekli yanan nokta, inme-çıkma yapan parlaklık, bantlaşma ya da yerel kontrastın düşmesi gibi göz alıcı sorunlara yol açar. Sub-pixel hataları bazen geçicidir (COF/COG şeridi temaslarında ısıl genleşme ya da panel stresinden kaynaklı), bazen de kalıcıdır (TFT arızası, organik katman/LC hücresi hasarı, elektrot kırığı).

1) Piksel–Sub-Pixel Anatomisi: TFT, LC/OLED ve Sürüş Zinciri

Bir piksel; alt katmanda TFT matris (Thin-Film Transistor) ile adreslenir. LCD’de üstte sıvı kristal hücresi ve renk filtreleri, OLED’de ise emissive organik katmanlar yer alır. Her piksel, RGB sub-pixel üçlüsünün ayrı ayrı sürülmesiyle rengini ve parlaklığını üretir. Bu üçlüye giden sürüş; T-CON’dan COF/COG şeritleri aracılığıyla gate/source hatlarına dağıtılır. Yani tek bir sub-pixel; yalnızca “küçük bir nokta” değil, adrese erişim, şarj tutma, ışık modülasyonu ve optik katmanların tamamının birlikte sağlıklı çalışmasının sonucudur.

2) Sub-Pixel Arızası Tipleri: Haritalama ve Saha Semptomları

• Stuck (sürekli yanan) sub-pixel: Parlak kırmızı/yeşil/mavi nokta; genelde TFT’nin kapatamaması veya LC hücresinin doygun kalması.

• Dead (ölü) sub-pixel: Tamamen sönük; TFT açık devre, LC/OLED katman hasarı, elektrot kırığı veya segment kopması.

• Flicker (titreyen) sub-pixel: Isı ile artan/azalan, bastırınca/dinlenince değişen; çoğunlukla COF/COG temas ya da şarj kaçakları.

• Bant/kolon-satır bozulması: Tekil değil, sub-pixel hatları boyunca uzanan kusurlar; gate/source sürücüsü, COF “finger” yıpranması, T-CON sürüş dengesizliği.

• Renk kayması/homojenlik sorunu: QDEF/CF (color filter) yaşlanması, polarizer ve arka aydınlatma optiği problemleri, lokal LC yorulması.

Semptomun dinamik davranışı (ısı, bası, zamanla artıp azalması) bize arızanın elektrik-mekanik mi malzeme/fizik mi olduğunu söyler.

3) Güvenlik, ESD ve Optik Hijyen

Panel üzerinde çalışırken ESD ve optik temizlik kritik önemdedir. Bileklik, iletken mat ve tozsuz ortam olmadan sub-pixel’e “dokunmak” bile kalıcı iz bırakabilir. Polarizer yüzeyine solvent, sert bez veya tırnak izi geri dönüşsüz hasar verir. COF/COG şeritleri cam kenarında son derece kırılgandır; paneli iki kişi desteklesin, bükme/stres olmasın.

4) Hızlı Teşhis: Geçici mi Kalıcı mı?

• Isı testi: 10–15 dakika çalışma; sub-pixel davranışı değişiyor mu? Isı ile düzeliyorsa temas/şarj problemi.

• Bası (çok nazik) testi: Panel çerçevesine yakın COF bölgesine kağıt-pamuk ara destek ile hafif bası; nokta düzeliyorsa COF finger teması zayıf.

• Renk/grey ramp testi: Sadece belirli renklerde belirginleşiyorsa CF/QDEF/polarizer etkileşimi olabilir.

• Tam siyah sahne: OLED’de emissive kusurlar, LCD’de ışık sızıntısı ayrımı için iyi bir referans.

5) “Sub-Pixel Uyarma” Yöntemleri: Ne İşe Yarar, Ne Zaman İşe Yaramaz?

Sahada “pixel-refresh”, “döngüsel renk taraması”, “lokal titreşim/ısı” gibi yöntemler dolaşır.

• Döngüsel renk/video: LC’de şarj hapsini gevşetip geçici düzelme sağlayabilir; OLED’de stuck piksellerde damlacık etkisi sınırlıdır.

• Lokal ısı: Çok kontrollü ve düşük; COF yakınında eğer temas kaynaklı ise anlık iyileşme. Aşırısı kalıcı hasar verir.

• Mekanik hafif baskı: COF kenarında yalnızca arayüz validasyonu amaçlı; kalıcı çözüm baskı yastığı ile olabilir, ancak uzun vadede gerilim çatlağı riski taşır.

• Elektriksel “piksel uyarıcı” jig’ler: T-CON tarafında sinyal “zıplatma” ve sub-pixel’i konuşturma; tecrübe ve şasi şemasını şart koşar, yanlış uygulama T-CON’a zarar verebilir.

Bu yöntemler kalıcı malzeme hasarını geri çevirmez; ancak COF/COG temasları ve LC’nin “unutkanlığı” kaynaklı geçici halleri toparlayabilir.

6) COF/COG Şeritleri: Sub-Pixel’in İnce Sınırı

Gate/source hatlarını panele taşıyan COF/COG şeritleri; sub-pixel arızalarının mekanik-elektriksel en kritik düğümüdür.

• Isıl genleşme: Kenar sürekliliği bozulur; ısınınca düzelir, soğuyunca bozulur.

• Yapışkan/reflow yorgunluğu: Yıllar içinde mikro ayrılmalar; tekil sub-pixel değil, “küme” sorunlar.

• ESD ve korozyon: Nem-ısı çevriminde finger uçlarının mikroyıpranması.

• Servis stratejisi: COF re-bonding (endüstriyel ACF ekipmanı gerektirir) ya da panel değişimi. Sahada “tam COF yenileme” çoğu atölye için yapılamaz; riski yüksektir.

7) Sub-Pixel Düzeltmede “Topikal” Yaklaşım: Lokal Yastık ve Isıl-Bası Dengesi

Temas kaynaklı şüphede; camı bükmeden, COF kenarına “nötr yoğunlukta” ince bir destek yastığı (non-conductive, ısıya dayanıklı) yerleştirip çerçeve kapanışıyla çok hafif yüzey basıncı sağlanabilir. Bu, finger temasını artırır. Ancak destek materyali kalınsa panel kenarında gerilim çizgileri doğar; birkaç ay sonra yeni piksel kusurları tetiklenebilir. Bu yüzden minimum bası ve geniş yüzeye yayılmış destek idealdir.

8) T-CON ve Sürüş Dengesizliği: Sub-Pixel’i Suçlamadan Önce

Tekil sub-pixel kusurlarına benzeyen pırpır ve renk atlamaları bazen T-CON VGH/VGL/Vcom dengesizliği, gamma/Vref sapmaları ya da LVDS/eDP hatalarının etkisidir.

• Stabil besleme: T-CON regülatör ve referans hatları dalgalanıyorsa tekil sub-pixel gibi görünen lokal titreşimler üretir.

• Kablo/konektör: T-CON-panel FPC konektöründe oksit/kir, spesifik bölgelerde renk kırılması yaratır.

• Isı testi ile kombine ederek sistemik mi lokal mi ayrımı yapılmalı.

9) Polarizer ve Optik İstif: Sub-Pixel Sağ, Görüntü Neden Yamuk?

Sub-pixel elektriksel olarak sağlam olsa bile, polarizer (üst/alt), difüzör, prizmatik film, QDEF (Quantum Dot Enhancement Film) veya AR/AG kaplamalardaki mikroyıpranmalar lokal kontrast/parlaklık farklılığı doğurur. “Tek piksel” gibi algılanan parıltılar bazen optik lekedir.

• Yüzey kontrolü: Eğik ışık ve büyüteçle lekeleri ayırt edin.

• Temizlik: Optik uyumlu, iz bırakmayan prosedür; aşındırıcı yok.

• Parça değişimi: Polarizer/QDEF/Difüzör için atölye yenilemesi yüksek risklidir; genellikle panel değişimi önerilir.

10) OLED Özel Notu: Self-Emissive Yapıda Denge

OLED’de sub-pixel arızası emissive katmanın lokal ömrü/hasarı ve TFT sürüş dengesizliğiyle ilişkilidir. Pixel refresh/rutin kompanzasyonlar retansiyon şikayetlerinde işe yarar, ancak ölü/stuck emissive sub-pixel’i geri getirmez. COF temelli temas sorunları LCD’ye kıyasla daha nadir, ancak vardır; özellikle esneme/basınç sonrası lokal şerit etkilenebilir.

11) Sub-Pixel Düzeltme – Uygulamalı Adımlar (Sahada Yapılabilir Olanlar)

1. Gözlem ve harita: Karanlık/orta parlak sahnelerde kusurun konum ve rengini kaydedin; ısı ve zaman bağlı değişimi not edin.

2. T-CON besleme ve kablo: Vcom/gamma kararlılığı, FPC temizliği; temassızlık eğilimi var mı?

3. Nazik bası testi: COF kenarında geniş yüzeyli yumuşak destekle minimal bası; değişim varsa temas optimizasyonu olası.

4. Döngüsel renk/video: LC “hafızasını” gevşetmek için birkaç seans; değişim yoksa ısrar etmeyin.

5. Yerel ısı (çok sınırlı): Sıcak hava yok; kontrollü ılık akış; değişim gözleniyorsa kalıcı çözüm için mekanik/destek iyileştirmesi planlayın.

6. Müşteri bilgilendirme: Geçici iyileştirmelerin doğasını net anlatın; kalıcı malzeme hasarında panel değişimi gerekeceğini yazılı verin.

12) Panel Parça Değişimi: Nereden Nereye Kadar?

• T-CON → Panel FPC: Konektör/kablo değişimi, oksit temizliği.

• COF/COG re-bonding: Endüstriyel ACF ve hizalama ekipmanı olmadan önerilmez; marka-model spesifik.

• Polarizer/QDEF/difüzör: Laboratuvar ve temiz oda ister; sahada panel dışı optik tabaka değişimi yüksek başarısızlık riski taşır.

• Lens/difüzör çerçeveleri: Arka aydınlatma homojenlik kusurlarında yenilenebilir; doğru hizalama ve tozsuz kapanış şart.

• Komple panel: Sub-pixel kalıcı arıza kümeleri, kolon/satır sürücü hatları, COF kırığı, cam çatlağı; tek kalıcı çözüm.

13) “Komple Panel Değişimi” Karar Eşiği

• Aynı bölgede birden çok sub-pixel arızası → COF/segment sorunu olası.

• Bası/ısı ile hiç değişmeyen, tüm sahnelerde sabit nokta → Kalıcı piksel (TFT/LC/OLED) hasarı.

• Bant/kolon kusurları → Sürücü hatları; tamir değil, panel.

• Optik lekeler yaygın, polarizer çizik/şişme → Panel.

14) Montaj ve Kapanış: Panel Stresi Yaratmadan

Panel değişiminde; çerçeve tırnakları ve metal taşıyıcılar eş tork ile kapatılmalı. Çerçeve içindeki destek noktaları panel camına noktasal bası yapmamalı. T-CON FPC’leri dikey tak-çıkar, yana bükmeyin. Kapanışta, paneli “germeyin”; mikro gerilim yeni sub-pixel kusurlarına davetiye çıkarır.

15) Kalibrasyon ve Teyit: Sub-Pixel’den Görüntü Tekniğine

Panel ya da T-CON ilgili parçalar değiştiyse, Vcom/gamma/beyaz denge parametreleri yeniden kontrol edilmeli. Lokal kusurlar “giderildi” ama tonlamada banding belirdi ise, sürüş parametreleri ve arka aydınlatma eşliği ayarlanır. OLED’de piksel tazeleme rutini ve kompanzasyon zamanlamaları gözden geçirilmeli.

16) Vaka A – “Isınınca Kaybolan Kırmızı Nokta”

Belirti: Soğuk açılışta ortaya çıkan parlak kırmızı sub-pixel; 10 dakika sonra kayboluyor.
İnceleme: COF kenarında minimal temas kaybı; ısı ile genleşme teması toparlıyor.
Çözüm: COF bölgesinde geniş yüzeyli ince destek yastığı ile çok hafif bası; T-CON FPC temizliği.
Sonuç: Soğuk açılışta nokta görünmüyor; uzun testte stabil.

17) Vaka B – “Her Sahne Siyah Nokta”

Belirti: Tek konumda her renkte sönük bir nokta; bası/ısı etkisiz.
İnceleme: Kalıcı sub-pixel ölümü; TFT/LC hasarı olası.
Çözüm: Panel değişimi önerildi; müşteri onayıyla panel yenilendi.
Sonuç: Kusur tamamen kayboldu; homojenlik yerinde.

18) Vaka C – “Kenar Bantlaşması ve Sub-Pixel Pırıltıları”

Belirti: Alt kenarda bant, arada pırıltı sub-pixeller.
İnceleme: Arka aydınlatma difüzör istifi tozlanmış ve çerçeve tırnağı noktasal bası yapıyor.
Çözüm: Temizlik, difüzör doğru yerleşim, çerçeve tork dengelemesi.
Sonuç: Bant yok; pırıltılar kayboldu.

19) Vaka D – “OLED’de İnce Parlak Nokta”

Belirti: Sabit konumda beyaz sahnede pırıltı; kompanzasyonla düzelmiyor.
İnceleme: Emissive sub-pixel kalıcı; COF etkisi yok.
Çözüm: Panel değişimi; kullanıcıya burn-in ve sabit içerik uyarıları.
Sonuç: Yeni panelde temiz çıktı.

20) Sık Yapılan Hatalar

• COF kenarına aşırı bası: Kısa vadede düzeltebilir, uzun vadede çatlak/hat üretir.

• Polarizer yüzeyine yanlış temizlik: Mikro çizik → kalıcı parlama.

• “Video ile her piksel açılır” inancı: Kalıcı malzeme/TFT hasarı geri gelmez.

• T-CON dengesizliklerini elemeksizin paneli suçlamak: Gereksiz panel değişimi.

• FPC’yi yana bükerek takmak: Konektör-pad kopmaları.

21) Müşteri İletişimi: Beklentiyi Bilimle Yönetmek

“Sub-pixel kusurlarının bir bölümü temas/şarj temellidir ve sınırlı müdahalelerle toparlanabilir. Ancak kalıcı TFT/LC/OLED hasarlarında panel değişimi tek çözümdür. Biz önce teması ve sürüş dengesini test ediyor, yalnız kalıcı hasar doğrulandığında panel öneriyoruz.”

22) Uzun Ömür Stratejisi

• Panel kasasını kapatırken eş tork ve gerilimsiz oturuş.

• T-CON bölgesinde temiz, oksitsiz konektörler; periyodik bakım.

• OLED’de statik içerik uzun süreli bırakılmamalı; kompanzasyon döngüleri yapılmalı.

• Nakliye/kurulumda bükülme ve burulmadan kaçınma; panel çerçevesinin esnetilmemesi.

• Tozsuz ortam ve optik hijyen; difüzör/film istifine partikül kaçırmamak.

Sonuç

TV Sub-Pixel Düzeltme ve Panel Parça Değişimi, tek bir parlak/sönük noktanın ötesinde; TFT sürüşü, COF/COG teması, T-CON dengesizliği, optik katman sağlığı ve mekanik stresin aynı anda değerlendirildiği çok katmanlı bir iştir. Başarılı bir onarımın yolu;

• Dinamik teşhis (ısı/bası/zaman),

• T-CON ve besleme istikrarını öncelemek,

• COF bölgesinde yalnızca gerektiği kadar ve geniş yüzeye yayılmış minimal destek,

• Optik istif ve polarizer temizlik-kontrolü,

• Kalıcı malzeme/TFT hasarında panel değişimini geciktirmemek,

• Montajda gerilimsiz kapanış ve eş tork,

• Sonrasında Vcom/gamma/beyaz denge doğrulaması
  ilkelerini takip etmekten geçer. Bu disiplinle; geçici sub-pixel şikâyetleri kalıcı iyileştirmeye döner, kalıcı kusurlarda ise panel değişimi ile görüntü homojenliği, renk doğruluğu ve keskinlik ilk gün standardına yaklaşır. İzleyici açısından sonuç nettir: dikkat dağıtan noktalar/bantlar yok olur, sahne tüm yüzeye eş ve göz yormayan şekilde yayılır; görüntü, tasarlandığı gibi bir bütün olarak algılanır.

Ankara’nın Televizyon ve Uydu Çözüm Merkezi: Her Şey İçin Yanınızdayız!
Televizyonunuzla ilgili her türlü ihtiyaca tek bir noktadan çözüm sunuyoruz! Mobilya tasarım hizmetimizle televizyonunuzun arkasına özel paneller hazırlıyor, estetik ve işlevsel çözümler üretiyoruz. Ayrıca televizyonunuzun ön panelinde oluşabilecek her türlü arızayı tamir ediyor, kırılan panellerinizi yenisiyle değiştiriyoruz. Led yanması gibi sık karşılaşılan sorunları profesyonel müdahalelerle gideriyor ve televizyonunuzun ilk günkü performansına ulaşmasını sağlıyoruz. Bununla da kalmıyor, yeni aldığınız televizyonları özenle kuruyor, kullanıma hazır hale getiriyoruz. Her marka ve model televizyon için sunduğumuz bu kapsamlı hizmetlerle, televizyon keyfinizin hiç kesilmemesini garanti ediyoruz.
Uydu kurulumu ve ayarlama konusunda da uzman ekibimizle yanınızdayız. İster bireysel, ister site yönetimi olsun, uydu sistemlerinin kurulum ve bakımını profesyonellikle gerçekleştiriyoruz. Büyük sitelere toplu uydu kurulumu sağlarken, kişisel taleplere de özel çözümler üretiyoruz. Ankara’nın tüm semtlerinde hizmet veriyoruz; ancak yalnızca Ankara ile sınırlı değiliz! Başka şehirlerden gelen taleplerinizi de karşılıyor, size en uygun çözümleri sunmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Televizyon ve uyduyla ilgili aklınıza gelebilecek her konuda yetkin bir hizmet sunma iddiasındayız.
Çocuğunuz oyuncak fırlattı ve ekran mı karardı? Bu tür problemlerle sık sık karşılaşıyoruz ve neyse ki bu gibi durumlar bizim uzmanlık alanımızda! Hem bireysel hem de kurumsal müşterilerimize sunduğumuz güvenilir, hızlı vze etkili çözümlerle televizyonlarınızın ömrünü uzatıyor, konforunuzu artırıyoruz. Eğer televizyonunuzla ilgili bir sorun yaşıyorsanız ya da ihtiyaç duyduğunuz uydu hizmetlerini düşünüyorsanız, doğru yerdesiniz. Televizyon keyfinizin kesintisiz devam etmesi için bir telefon kadar uzağınızdayız!